سانتیاگو کالاتراوا در ۲۸ ژولای ۱۹۵۱در شهر والنسیا در کشور اسپانیا متولد شد. او تحصیل هنر را از ۱۷ سالگی آغاز کرد و از سال ۱۹۸۱ کارهای معماری خود را پس از تکمیل تحصیلات، در زوریخ بصورت تخصصی آغاز کرده است. کالاتراوا یک نام اشرافی است که از شوالیه های قرون وسطایی گرفته شده است. خانواده کالاتراوا دارای صادرات کشاورزی وسیعی بودند که این امر در زمان دیکتاتوری ژنرال فرانکو بسیار نادر بود و دارای وضع مالی خوبی بودند.
کالاتراوا دوران ابتدایی را در والنسیا گذراند و موقعی که ۸ سال داشت به مدرسه هنر و صنعت وارد شد در آنجا مهارتهای فرمی کشیدن و نقاشی کردن را یاد گرفت. وی دوران تحصیل خود را در والنسیا به پایان رساند و به پاریس رفت و در رشته بوم شناسی ثبت نام کرد ولی به زودی فهمید که علاقه ای به آن ندارد. او سپس به والنسیا باز گشت و در دانشکده تکنیکهای ساختمانی والنسیا ثبت نام کرد. و تحقیقات و تالیف هایی نیز در این دانشکده داشت. ولی قانونهای محکم ریاضی و استفاده معماران قدیمی از ریاضی او را به سوی استفاده از این رشته در معماری سوق داد.
کالاتروا این بومی اهل والنسیای اسپانیا ،کسی است که با گذشته غنی معماری قرون وسطی ای که به او به ارث رسیده، در واقع آموزاننده رسمی آن دوران می باشد. او در زمان نوجوانی وقتی که اسپانیا در دیکتاتوری به سر می برد برای آسایش از محدودیت سفر کرد و این مسئله به او اجازه داد که مطالعاتش را در پاریس و سوئیس همچون یک بورسیه ادامه دهد. او فوق لیسانس خود را از والنسیا و دکترا را از ETH زوریخ دریافت کرد. کالاتراوا نخستین دفتر خود را در زوریخ تاسیس کرد که خیلی زود تحسین همگان را در طراحی پل برانگیخت. او کار خود را با طراحی پل باخ درودا و در سال ۱۹۸۴ برای بازیهای المپیک بارسلونا شروع کرد. از جمله شاهکارهای او در پل سازی، پل زیبای آلامیلو در سال ۱۹۹۲ و پل بیلبائو در سال ۱۹۹۷ و پل آلامدا در سال ۱۹۹۵ می باشد . تاسیس دومین دفتر وی در پاریس در سال ۱۹۸۹ همزمان با طراحی ایستگاه فرودگاه لیون بود که در سال ۱۹۹۴ تکمیل و به بهره برداری رسید. همزمان با این کار او عمارت BCE را در تورنتو طراحی کرد. سومین دفتر او در والنسیا در سال ۱۹۹۱ با شروع کار بروی شهرک علم و هنر که یک مجموعه کامل فرهنگی است تاسیس شده است .
از پروژه های اجرا شده کالاتراوا می توان از توسعه موزه هنر میلواکی (Milwaukee)، پل معلق Sundial، کالیف ( Calif ) و استادیوم المپیک تابستانی ۲۰۰۴ آتن نام برد. همچنین طراحی مرکز حمل و نقل مرکز تجارت جهانی (WTC) و برج (Turning Torso) سوئد جز آثار سانتیاگو کالاتراوا است.
کالاتراوا، کسی است که بلند پروازی های شاعرانه ساختمان ها و پل هایش کوله باری از تحسین بین المللی را به همراه داشته است. فرم های کالاتراوا با عنوان (elemental and lyrical) خوانده می شود که شاید بتوان آن را در فارسی به (خالص و موسیقیایی) تعبیر کرد. مهندس معمار و هنرمند اسپانیایی سانتیاگو کالاتراوا شصت و یکمین برنده مدال طلای موسسه آمریکایی معماران AIA است و مدال طلای خود را در ۱۱ فوریه ۲۰۰۵ طی مراسمی در موزه ملی ساختمان واشنگتن دریافت کرد. این مدال بزرگترین افتخار این موسسه است که به شخصی اعطا می شود. دریافت مدال طلا یعنی تصدیق و به رسمیت شناختن شخصی است که کارهای او با پشتوانه و با معنی ای که دارد بیشترین تاثیر ماندنی را بروی تئوری و عمل را در معماری داشته است.
وی پس از نشست هیئت AIA گفت؛ وقتی این خبر در زوریخ و از طرف مدیر ایوژنس هاپکینز به من رسید گفتم (شگفت آور است، متشکرم، من خیلی احساس افتخار می کنم) و در هنگام دریافت جایزه گفت (من سعی خواهم کرد در این سطح افتخار برای باقیمانده مسیر زندگی ام بمانم و به شما افتخار می کنم و به کارم).
فرمها و عناصر شاعرانه معماری کالاتراوا در سراسر گیتی شناخته شده و تحسین برانگیز است. همچنین در طراحی کلیسا مانند مرکز تجارت جهانی قطب حمل و نقل در فضای بازی طراحی شده و ارتباط و هارمونی مناسبی که با ترنها، مسافرین برون شهری و خطوط ترن زیر زمینی دارد مشابهت زیادی به سایت این مرکز تجارتی داده است. از طرف دیگر در سال ۲۰۰۴، میلیونها نفر از هارمونی خلق شده در المپیک بازیهای تابستانی در آتن به خاطر طراحی جامع و زیبای کالاتراوا، و به خاطر طراحی تماشایی استادیوم المپیک و مجموعه آن، وی را تحسین کردند. از جمله کارهای برجسته دیگر کالاتراوا طرح توسعه موزه هنری میلواکی که از سال ۲۰۰۱ کار ساخت آن آغاز شد می باشد که این نخستین ساختمان وی در آمریکا است.
فرودگاه سوندیکا و بیلبائو در سال ۲۰۰۰ و پل جیمز در دوبلین در سال ۲۰۰۳ و تالار کنفرانس تنریفه در سانتاکروز و جزیره قناری در سال ۲۰۰۳ و چندین پل زیبای دیگر در نقاط مختلف جهان از جمله آثار برجسته و چشمگیر از این هنرمند و معمار بزرگ است. همچنین وی طراحی مرکز سمفونی آتلانتا را بر عهده داشته است.
ادوارد کورت مدیر برگذاری FAIA نوشت (سانتیگو کالاتراوا تجلی مجسمی از درک مهندسی در زمینه معماری است و اینکه کارهایش مشابه موسیقی به موزونی ای همچون یک ارکستر می باشد. معماری او محظوظ کننده و الهام دهنده معانی جدیدی است که هر زمان پس از دیدار به ما نشان می دهد). همچنین کمیته FAIA نوشت ( کار سانتیگو کالاتراوا جستجوی ماهیت هستی در معماری است). در هر حال معماری وی الهام بخش و بیان کننده انرژی روح انسان و توسعه تخیل بشری است که ما را دلشاد و شگفت زده کرده و کار او که به شکل تندیسی با ساختار دینامیک است نشان دهنده روح انسانی در خلق محیطی برای زندگی، بازی و کار ماست.
خلاقیت هنری به همراه رعایت تکنیکهای طراحی از عناصر شاخص کارهای این هنرمند معمار می باشد که می تواند به عنوان سر مشقی برای هنرمندان کشور عزیزمان ایران مطرح شود که الهام از طبیعت، رعایت نکات علمی، استفاده از پیشینه تاریخی و در یک کلمه فرهنگ گذشته چگونه توانسته است در خلق آثاری فوق العاده به یک هنرمند در گوشه ای دیگر از گیتی، نوید بخش و الهام دهنده باشد. سانتیاگو، شخصیتی که بیشتر به واسطه فعالیتهای معماری اش شهرت یافته است، به هنر به عنوان انگیزه و محرکی برای خلق آثارش می نگرد. شیفتگی و تمایل وی به هنر در طی سالها را می توان در تعداد مبهوت کننده طراحی ها و مجسمه هایش تا به امروز، درک کرد. در طی ۲۰ سال گذشته، وی بیش از ۶۵۰۰۰ اسکیس و طراحی در آرشیوش جمع آوری کرده است. کالاتراوا بیان می کند که گوناگونی و تنوع در طراحی هایش منعکس کننده اهمیتی است که وی به هر جزء می دهد، به گونه ای که حتی اندازه و کیفیت کاغذ، ایجاد کننده یک گفتگو میان خود و طراحی است. کتاب santiago calatrava Artworks یا آثار هنری کالاتراوا، دربرگیرنده حدود ۲۰۰ اسکیس، آبرنگ و ترسیمات مجسمه هایی می باشد که وی آنها را مبنای طرحهای معماری اش قرار داده است. بسیاری از موضوعات و فرم های ارایه شده توسط او در این سطح، به مجسمه هایی تبدیل شده اند که منبع الهامی برای پلها، ایستگاه های قطار، فرودگاه ها، موزه ها و حتی میزهای غذاخوری بوده اند.
اسکیسهای اولیه کالاتراوا چندان حال و هوای معماری را ندارند، تنها در مراحل اصلی طراحی است که واقع گرایی این اسکیس ها نمود می یابد. به هر حال وی از همان ابتدا که به دنبال بیان هنری است، نوع تفکر واقع بینی را نیز کنار نمی گذارد. وی چندین هزار طراحی از بدن انسان دارد که اکثر آنها بدون آنکه از روی مدلی خاص کشیده شده باشند، تصوری ترسیم شده اند. شیفتگی شدید او به این زمینه در پرتره ها، پیکرهای فردی و جمعی و پیکره هایی که تکامل یافته و در یک پروسه طراحی معماری دخیل شده اند، بازتاب می یابد. تعدادی دیگر از طرحهای وی شامل مجاورتی از مکعب ها و بدن انسان در حالت های مختلف هستند. برجسته ترین این نوع آثار، تنشی پویاست که در نزدیک شدن پیکر یک دونده و تعدادی مکعب حاصل شده است. کالاتراوا خود را یک طراح نمی داند، طراحی با کارش آمیخته شده و آنرا راهی دیگر برای کسب پتانسیل ایده هایی بر می شمارد که او را مجذوب می کنند. میزهای طراحی شده توسط وی از پویاترین طرح های مبلمان هستند.
تعداد قابل ملاحظه ای از اسکیس ها، نمونه های اولیه و میزهای ساخته شده وی بر پایه پیکر انسانی است که زانوها، بازوان و یا سر، شیشه ای را در بالا تحمل می کنند. این ترسیمات در واقع مجسمه هایی هستند که با سطح صافی که بر روی آنها قرار گرفته تغییر شکل عملکردی یافته اند، به گونه ای که به جزئی اصلی از کل فرم تبدیل شده اند. طرح ها و مجسمه های او را می بایست به عنوان کارهایی هنری در اصالت خودش نگریست. در عین حال، در اولین گام ها از پروسه خلاقیت کالاتراوا، آنها یک لابراتوار یا فضایی برای رشد و جهت گیری کانسپت ها شکل می دهند، تا وسیله ای شود برای روح بخشیدن به افکار و تجزیه و ترکیب فرمها. این لابراتوار مخزنی را از ایده های گوناگون فراهم می آورد که از گفتگوی با طبیعت و با فرمهای آشکار در تاریخ هنر و معماری ناشی می شود.
